مهارت زندگی یک اصل مراقبتی و تقویتی می باشد جراتمندی موجبات ایجاد این بستر مثبت میگردد
با
توجه به اهمیت ارتباطات در زندگی انسان که موجودی اجتماعی است ؛ مطلبی از مرضیه حیدری روانشناس در ادامه می خوانیم در این مقاله تلاش
شده تا به شیوه ای جدید به یکی از سبک های صحیح ارتباطی به اسم جراتمندی پرداخته
شود . چرا که انسان ها در ارتباطات خود هر روزه در حال تاثیرگذاری بر یکدیگر
میباشند و با مهارت های زندگی میتوان بستری فراهم کرد که پتانسیلهای مثبت در فرد
مقابل ایجاد گردد .
باید
توجه داشت تربیت محدود به سن خاصی نیست زیرا شما میتوانید در هرلحظه موجب شکوفایی
پتاسیل های مثبت در دیگری شوید . مهارتهای زندگی یک اصل مراقبتی و تقویتی مییباشد
و البته جراتمندی باید موجب ایجاد این بستر مثبت گردد . و البته باید توجه داشت مهارتهای
زندگی بستر تربیتی ایجاد میکند و افراد میتوانند موجب تربیت یکدیگر در موقعیت های
مختلف گردند .
انواع
سبک های ارتباطی
|
منفعل
|
منفعل – پرخاشگر
|
پرخاشگر
|
جرات مندی
|
|
توجه به حقوق دیگری
ارتباط همراه با عدم صداقت – غیر مستثیم با بازداری
بالا ، انکار خود ، سرزنش ، پوزش آمیز- زیاد دیدن دیگران به قیمت ندیدن خود
|
ارتباط همراه با عدم صداقت ؛ غیر مستقیم ، ابتدا انکار
خود . سپس زیاد دیدن خود به قیمت ندیدن دیگران
|
توجه به حقوق خود
به شیوه ی نامناسبی صادق ، مستقیم ، ابراز کننده ،
سرزنشگر ، کنترلگر و زیاد دیدن خود به قیمت ندیدن خود
|
توجه به حقوق خود و دیگری
به شیوه مناسبی صادق ، مستقیم ، دیدن خود ، ابراز کننده ،
اطمینان به خود ، همدلی با هیجانات کسانی که با آنها در ارتباط است
|
تعریف
جراتمندی با ارتباطات به صورت عمیقی درگیر است :
جراتمندی یعنی صحبت کردن در مورد خودمان با صداقت و احترام که لازمه ی
صداقت ، تامل و لازمه ی احترام ، تواضع است.
رابطه
با ارتباط چه تفاوتی دارد؟
شما
در هر لحظه و بخش از زندگیتان در رابطه هستید ، مثل رابطه با قرزند ، همسر ،
دوستان و یا همکاران
اما
دشواری زمانی پیش خواهد آمد که بخواهید رابطه را به ارتباط تبدیل کنید ؛ ارتباط
برقرار کردن نیاز به مهارت دارد و جراتمندی یک سبک ارتباطی سالم استکه توانایی
صحبت کردن درباره خود با صداقت و احترام است " زمانیکه فردی میتواند با صداقت
از خودش و نیازهایش صحبت کند" یعنی آن چه که هست نه آن چه که وانمود میکند .
و در عین حال احترام میگذارد .
احترام
در سبک جراتمندی به چه معناست ؟
آیا
شیوه ی احترام به یک کودک ، بزرگسال ، سالمند
و یا حتی یک فرد بیمار تفاوتی دارد ؟
احترام
مفهومی گسترده تر از آداب کلامی است ، زمانی که شما شرایط و شان فردی را رعایت
میکنید به آن فرد احترام گذاشته اید ؛ به عنوان مثال خانمی که در میهمانی علاوه بر
اینکه برای بزرگسالان غذا تدارک دیده و شرایط میهمانی را صرفا برای میهمانان
بزرگسالان در نظر نگرفته ، بلکه برای کودکان نیز شرایط و تغذیه مطلوب سنی آنها را
در نظر گرفته است ، در این مرحله به اصالت و جایگاه کودک نیز ارزش و احترام گذاشته
شده .
اصالت
نیاز به اندکی تواضع نیز دارد و تواضع مفهومی دارد فرای واژه ها . در واقع رهایی
از مفاهیم لغات به معنای تواضع است چرا که احترام مربوط به دیده شدن شرایط و ویژگی
های افراد است و نه صرفا لغات و القاب .
همانطور
که در بالا اشاره شد جراتمندی یک سبک ارتباطی است و اصلا به معنای روک بودن نیست ،
در رفتار جراتمندانه قرار نیست افراد تکانشی رفتار کنند بلکه نیاز به رفتار منطقی
است . بنابراین اصالت به معنای وصل شدن به خویشتن است و نیاز به اندکی تامل دارد ،
بنابراین رفتار جراتمندانه نیاز به اصالت (توجه به خود ) - احترام ( تواضع)
مثلا
کسی از شما درخواستی دارد و میپرسد میتوانی برای من کاری انجام دهی؟ و سپس شما در
پاسخ به ایشان میگویید ، اجازه بدهید به شما اطلاع میدهم ، در این لحظه شما فرصتی
دارید برای اتصال به خود و به خودتان میگویید نیاز تو چیست؟ آیا طرز فکرت در مورد
این درخواست چیست و این تامل کوتاه میتواند شامل تواضع و اصالت گردد و در نهایت
حتی رد درخواست طرف مقابل با کمال احترام و اصالت صورت خواهد گرفت . اما در صورتیکه بدون هیج تاملی رد درخواست
صورت گیرد این رفتار پوسته ی جراتمندانه دارد اما به دلیل نداشتن اصالت و تامل
موجب خدشه دار شدن ارتباط می گردد .
در نهایت برای ایجاد رفتار جراتمندانه باید
مرزبندی های خود در این موضوعات را از پیش برای خود تعریف نموده باشیم : مرزهای اجتماعی – مالی – جسمی تا قادر باشیم در پاسخ به خواسته های دیگری ،
با در نظر گرفتن مرزبندی هاس خود بهترین پاسخ را ارائه کنیم .
منبع
:
WHO
APA
گرداوری
: مرضیه حیدری ، روانشناس بالینی